Inleiding dagteksten

'We weten dat het zijn droom was op het hoogtepunt van zijn werk achter een onoverzienbare lawine van citaten te verdwijnen.'

Op deze plaats vindt u een van mijn mogelijke dagboeken van een lezer. Ik citeer dagelijks zonder eigen verbindende of verklarende tekst uit wat ik de dag daarvoor las: essays, romans, gedichten, kranten en wat er zoal meer voor ons aller oog geschreven is. Omdat wat ik lees me verwijst naar wat ik eerder las, zoals het me, net als mijn leven, verwijst naar wat ik nog lezen zal, dient u ‘dag’ ruim op te vatten, als levensdagen. Ik citeer uit wat me treft, wat me voor vragen stelt, in problemen brengt, wat uitwegen probeert, verbanden ontwerpt – benieuwd naar de orde van het wortelstelsel dat mij op deze pagina voor ogen komt.
Treft mij een reactie van een lezer van deze site, zal ik die citeren. Net als de andere citaten, zal ik die reactie anonimiseren. Namen schermen teksten af met verwachtingen, voorgevormde waardering, overgeleverde autoriteit of reflexmatige afwijzing. Mijzelf probeer ik op deze plaats teksten overschrijvend uit mijn ingeslepen waarderingenhiërarchie los te maken – u,  lezer, kunt onbevangen lezen:

Dagteksten

31 maart 2007
Wanneer ik dood ben zullen er wel barmhartige handen zijn die me over de ballustrade gooien; mijn graf zal de onpeilbare lucht zijn; mijn lichaam zal langzaam uit het gezicht verdwijnen en zal verminkt en vernietigd worden in de wind, die door de val, die oneindig is, ontketend wordt.

30 maart 2007
De rol van het toeval is heel groot in het leven, en hoewel de algemene wereldordening straft voor het gebruik van het toeval voor persoonlijke doeleinden, komt het ook voor dat er geen straf volgt.

29 maart 2007
Laßt euch nicht verführen,
es gibt kein Wiederkehr.
Der Tag steht vor den Türen,
Ihr könnt schon Nachtwind spüren.
Es kommt kein Morgen mehr.

28 maart 2007
Veronderstel dat een schilder, een beeldhouwer, een dichter of een componist geïnspireerd wordt door een illusie, dat hij wordt meegevoerd en meegesleept door een emotionele opwelling en een symfonie schept, waarbij het hem alleen gaat om de stroom van kleuren, de stroom van geluiden. Waarom zou deze stroom dan worden opgeroepen door een chef van de Goelag?
Waarom schrijft een wetenschapper voor diezelfde chef van de Goelag formules op het bord en laat hij zich bij zijn praktische ingenieursonderzoek leiden door juist deze persoon? Waarom ervaart een geleerde hetzelfde ontzag voor een willekeurige chef van een OLP? Uitsluitend en alleen omdat hij een chef is.
Geleerden, ingenieurs en schrijvers, intellectuelen, die geketend zijn, zijn bereid te kruipen voor elke willekeurige zwakbegaafde idioot.
(...)
Ik heb jarenlang gedacht dat dit iets oer-Russisch was, de onpeilbare diepte van de Russische ziel.
Maar in Groves' memoires over de atoombom ontdekte ik dat (...)
Wat is kunst? Wetenschap? Wordt de mens daar beter van? Nee, nee en nog eens nee. NIet uit de kunst, niet uit de wetenschap verwerft de mens zich zijn minieme positieve kwaliteiten. Iets anders dan hun beroep of talent geeft hun een morele kracht.

27 maart 2007
Der kranke Schmetterling
weiß bald wieder vom Meer -
Dieser Stein
mit der Inschrift der Fliege
hat sich mir in die Hand gegeben -

An Stelle von Heimat
halt ich die Verwandlungen der Welt -

26 maart 2007
In huis beschermen ze zich
tegen de sterren.

25 maart 2007
het is zo volstrekt stil deze ochtend dat wij u nu neerschieten
nee
het is zo stil in ons en wij denken niet meer
daarom hebben wij besloten u neer te schieten
(het is al geschied) en het zal geschieden

24 maart 2007
                 en sochtends komt
de afgekoelde oven als een nachtboot vol
glinsterende athleten gods uit de mist ons tegemoet

23 maart 2007
het onspreekbare is het tegenovergestelde tegeno-
verliggende gelijke, het tegenover het spreekbare, dit
bekennende liggende

vervolgens aan deze zijde oppert ontbrekend het u een ik,
en, zelfscheppend, stort zich daarin uit

22 maart 2007
.... Want ik zag
auto's die boven mij gesteld waren omdat zij het woord in mijn mond deden
besterven.

21 maart 2007
Al gauw raakte ik uitgeput, dat fascineerde me.
Nu zou ik weldra vallen.
Maar in mij brandde een hevige
begeerte, die hield mij op de been.

20 maart 2007
We zitten in een neerwaartse spiraal. Veel dieper kunnen we niet zinken. Sterker nog, ik denk dat we al op de bodem zitten. Het is nu zaak om uit het dal te klimmen.

19 maart 2007
Na de damrubriek zijn nu ook schaak- en bridgerubriek uit de zaterdageditie verdwenen. Kaal die krant! Ik weet van veel mensen die weinig of niet schaken dat ze de rubriek lezen, omdat het een kostbaar beeld van de schaakwereld geeft (...) Hoe leg je in een paar zinnen de geheimen uit die zich op de borden afgespeeld hebben, en soms zelfs de spelers overstegen? Schaken is een stuk cultuur. Dat snijd je niet zo even weg. Evenmin als je zou stoppen met artikelen over poëzie of ballet.

18 maart 2007
En eindelijk: zelfs in de heftige gemoedsbeweging mijner weifeling deed ik met mijn lichaam vele dingen, die de menschen soms willen doen, maar niet kunnen, hetzij wanneer ze juist daartoe de ledematen niet hebben of wanneer die door boeien gebonden of door uitputting verslapt of op welke wijze dan ook belemmerd zijn. Als ik mijn haar uitrukte, als ik me voor het hoofd sloeg, als ik met saamgestrengelde vingers mijn knie omvatte, dan deed ik dat, omdat ik het wilde. Maar ik zou het hebben kunnen willen maar niet doen, wanneer de bewegelijkheid mijner ledematen mij niet ten dienste hadden gestaan. Zoo veel dus deed ik, waar te willen niet hetzelfde was als te kunnen: toch deed ik dàt niet, wat ik met onvergelijkelijk veel sterker neiging begeerde en wat ik ik terstond, als ik het gewild had, zou gekund hebben, omdat ik het terstond, als ik het gewild had, juist gewild had. Want daar was het vermogen hetzelfde als de wil, en het willen zelf was reeds het doen; en toch gebeurde het niet, en gemakkelijker gehoorzaamde het lichaam aan de zwakste wil der ziel, zoodat op haar wenk de ledematen zich bewogen, dan de ziel zichzelf gehoorzaamde door haar sterken wil door te zetten alleen daarin, dat ze wilde.

17 maart 2007
Wir brauchen keinen Hurrikan,
wir brauchen keinen Taifun,
denn was er an Schrecken tun kann,
das können wir selber tun.

16 maart 2007
Over literatuur kunnen we niets anders verkondigen dan persoonlijke meningen. Het gaat er om dat je de bereidheid moet hebben om dat persoonlijke als beginpunt te nemen voor een discussie over meer algemene principes, en niet als eindpunt, zoals tegenwoordig zo veel gebeurt. Je moet met andere woorden bereid zijn dat persoonlijke in de publieke ruimte als iets meer bovenpersoonlijks te verdedigen (of anders in die ruimte je mond houden).

15 maart 2007
het woord heeft ook een onzelfstandige grens
het woord te ontvreemden is een ieders recht
heel makkelijk is het woord te lezen zonder zin
zonder zin is het woord een bevel

14 maart 2007
Ik heb een cursus gevolgd bij Unilever over doelgroepenstrategie. Ze delen mensen niet in naar leeftijd, achtergrond, sekse, maar naar angst. Ze maken boter voor mensen die bang zijn om dood te gaan - Becel -. Boter voor mensen die bang zijn dat ze hun kinderen niet goed opvoeden - Blueband. Boter voor mensen die bang zijn dat het milieu naar de knoppen gaat - Brio. De producent praat mensen angst aan en biedt ze dan een oplossing.

13 maart 2007
Het begon al met de woorden die ik moest kiezen. In de Arabische wereld had ik al te maken gehad met partijdige taal: moslims die hun politieke overtuigingen baseren op hun geloof zijn 'fundamentalisten', een Amerikaanse presidentskandidaat die zo met zijn religie omgaat, heet in de meeste westerse media 'evangelistisch' of 'diep gelovig'. Wint deze Amerikaan de verkiezingen, dan zegt bijna niemand dat het christendom 'oprukt', maar als moslims die hun politieke inspiratie uit de koran halen hun zin krijgen, schrijft menige westerse commentator dat 'de islam in opmars' is. Raakt een Arabische leider in conflict met een westerse regering dan is hij 'anti-westers'. Westerse regeringen zijn nooit 'anti-Arabisch'.
    In Cairo had ik heel wat voorbeelden verzameld, en in het Heilige Land groeide het lijstje snel: Hamas is 'anti-Israëlisch', joodse kolonisten niet 'anti-Palestijns'. Palestijnen die geweld gebruiken tegen Israëlische burgers zijn 'terroristen', Israëliërs die geweld gebruiken tegen Palestijnse burgers 'haviken' of 'hardliners'. Israëlische politici die een geweldloze oplossing zoeken zijn 'duiven', hun Palestijnse tegenvoeters 'gematigd' - implicerend dat alle Palestijnen fanatiekelingen zijn. Je zag de twee maten het best als je het omdraaide: 'De gematigde jood Shimon Peres heeft met zijn anti-islamitsche toespraak grote onrust gezaaid bij Palestijnse duiven.'

12 maart 2007
Bij gesprekken met gewone Palestijnen en Israëliërs viel me altijd op hoe ze in vrijwel identieke termen over de ander praatten: 'Zíj haten ons.' Oké, zei ik dan, haten jullie hen ook? 'Natuurlijk niet', was het antwoord. 'Wíj willen vrede.' Dat antwoord kreeg ik niet tien keer, niet honderd keer, maar íedere keer als ik vroeg of iemand de anderen ook haatte. Het probleem leek mij dat niemand zijn angst durfde tonen: zíj moeten niet denken dat wíj zwak zijn. Zo had je een neerwaartse spiraal waarbij de zelfverdediging van ene partij door de andere partij werd geïnterpreteerd als agressie, waarmee de angst weer werd bevestigd en zo verder. Als je die spiraal wilde doorbreken, betekende dat radicaal anders journalistiek bedrijven.

11 maart 2007
... donor darlings. Ambassades moeten hun fondsen voor 'steun aan mensenrechten' kwijt, maar ze mogen die alleen uitdelen aan organisaties met een westerse agenda en een fatsoenlijke boekhouding en andere garanties tegen verduistering. Donor darlings voldoen aan die eisen, en de ene hand was de andere. Regelmatig brachten Nederlandse parlementariërs een bliksembezoek aan Egypte of een ander Arabisch land. De parlementariërs werden door de ambassadeur langs een paar donor darlings gestuurd, en die leverden  een geramd verhaal in vloeiend Engels met alle juist geluiden: development. Gender. Empowerment. Civil society. Good government. Eenmaal terug in Nederlnd sprak zo'n parlementariër vol vuur en optimisme over zijn bezoek: zie je wel dat ze daar in Egypte willen worden zoals wij?

10 maart 2007
A howl for recognition, shrill with fear,
Shakes the jam-packed apartment, but each ear
Is listening to its hearing, so none hear.

9 maart 2007
Keine Funksignale aus dem All
Diese Welt ist vollgemüllt und irgendwo bist du
Was wir nicht brauchen gibts das jetzt überall
Laß mich heut nich allein Laß mich heut nicht allein
Laß mich heut nicht allein und schließ mir die Augen zu

8 maart 2007
Volgens E hadden metra een heilzame invloed op het waarheidsgehalte van gedichten, want ze vroegen veel jongleerkunst en verhinderden dus iedere 'automatische respons' van het brein, terwijl ze dat wat tenslotte uitgedrukt werd minder verabsoluteerden dan rijmen deden.

7 maart 2007
Ik vertel wat ik bij Theatergroep O in de regie van K.N. heb gezien: A en E zijn in het blauwzwart gekleed. Ze voeren een stil spel op in de slaapkamer en dekken hun bed met een donker deken.
Langzaam glijdt er een schaduw over het gezicht van de schrijver. Na een korte stilte zegt hij: ''Dat klinkt als symboliek. Ik ben bang dat de regisseur zichzelf te veel als een onafhankelijk kunstenaar heeft gezien, en dat is een regisseur uiteindelijk niet.''

6 maart 2007
Als je het personeel van alle strafinstellingen in de VS bij elkaar optelt, dan heb je het over de op drie na grootste werkgever van dat land (...) Er is dus wel degelijk een verband. Je krijgt een steeds grotere groep permanent werklozen en ook een groep mensen die ongeschikt zijn voor wat voor werk dan ook. Wat moet je met hen aanvangen? Als ze zich koest houden, kunnen ze rustig in hun afbraakbuurten blijven wonen. Als ze zich roeren, zet je ze in de gevangenis. In de gevangenissen van alle welvarende landen, het maakt niet uit wat voor rechtssysteem ze hebben, welke maatregelen ze tegen criminaliteit hebben getroffen, tref je een overrepresentatie aan van werklozen, migranten, geesteszieken, daklozen. Voor hen is geen plaats in de markteconomie. Dat is geen toeval.
 
5 maart 2007
Hij beweert dus dat men de toegenomen onveiligheid op de arbeidsmarkt compenseert met de voortdurende nadruk op veiligheid op straat?
'Jazeker, en ironisch genoeg zijn het vooral linkse politici die zo reageren. Rechtse politici hebben namelijk nooit beloofd dat ze garant staan voor je baan en je bestaan. Wanneer links de economie dereguleert en de verzorgingsstaat inkrimpt, verliest ze veel meer aan geloofwaardigheid. En daarom zie in je Europa dat het mensen als Tony Blair in Engeland, in Italië D'Alema, en in Duitsland Schröder en in Frankrijk Jospin zijn geweest die de overgang van de verzorgingsstaat naar de strafstaat hebben bewerkstelligd. Zij zijn het geweest die het politieapparaat hebben versterkt in de achterstandswijken, die door hun eigen politiek van deregulering en afbraak gedestabiliseerd zijn.'

4 maart 2007
Wie is je grote liefde?
Dat zijn er heel veel. Maar mijn allergrootste liefde blijft toch mijn ex.

3 maart 2007
Veel mensen konden ook niet tegen de empathie waarmee ik terroristen tegemoet ben getreden. Zij verwarren dat met sympathie.

2 maart 2007
waarop vier kwispelende labradors op de mannen toe
komen lopen en hun de neuzen likken

dit is het teken meent de vierde

dus pakken ze hun vouwfietsen
om elk voor de lieve vrede hun eigen hachje
en hoezee hoezee

onze eeuwig brandende wereld te redden

1 maart 2007
breng nu toch dit doodse verlangen tot duiden tot bedaren

Klik hier voor de dagteksten van februari 2007.
Klik hier voor de dagteksten van januari 2007.
Klik hier voor de dagteksten van december 2006.
Klik hier voor de dagteksten van november 2006.
Klik hier voor de dagteksten van oktober 2006.
Klik hier voor de dagteksten van september 2006.
Klik hier voor de dagteksten van augustus 2006.

En zoals dat nu eenmaal gaat, laat A in de op ettelijke punten al bedenkelijke overschrijving van B uit C, op zijn beurt ook weer het een en ander weg en plakt hij niet bij elkaar horende stukjes aan elkaar. Citeren hoort in het strafregister.