Vrede is eten met muziek, Sporen van oorlog in de Nederlandstalige poëzie
''Eindelijk weer eens een zinvolle anthologie.'' (NRC/Handelsblad)

                                                             ISBN 90 5515 405 9

    Oorlogen, geruchten en berichten van oorlogen, beelden van oorlogen, verhalen, herinneringen van mensen die nog steeds door een oorlog zijn bezet — bij wie niet doof en blind is, dringt dagelijks oorlog binnen. Veroveringsoorlogen, olieoorlogen, koloniale oorlogen, bevrijdingsoorlogen, burgeroorlogen, vernietingsoorlogen, eerste, tweede, derde wereldoorlogen, oorlogen tegen terrorisme, racistische oorlogen, retorische oorlogen, informatieoorlogen, virtuele oorlogen, vuile oorlogen en schone oorlogen. Welke oorlog dan ook verwoest levens, lichamen, leefomgevingen. Dat raakt iedereen die zijn empathisch vermogen, die ene onverdraaglijke glimp dat je jezelf in de huid van de ander ervaart, niet heeft geblokkeerd. Diegenen die oorlog verlangen, willen, genieten of nodig achten, instrumentaliseren de taal om hem voor te bereiden of om hem te voeren. Taal wordt eenduidig en gewelddadig gemaakt. Ze wordt gebruikt om te verzwijgen of te desinformeren. Communiceren is het voortzetten van de oorlog met andere middelen. Dat raakt dichters in het hart van hun activiteit. Het is om deze redenen niet verwonderlijk dat oorlogen in de poëzie echoën.
    Deze bloemlezing beoogt een representatieve keuze te zijn uit de poëzie die vanaf 1989 verscheen. De herschikking van de machten na de Koude Oorlog heeft de oorlogen vermenigvuldigd en in het dagelijkse bewustzijn van velen geplaatst. De een ziet de nieuwe eeuwenoude beelden en berichten voor het eerst. Bij een ander rakelen die beelden oude pijn op van oorlogen die voorbij heten te zijn. Wie de Nederlandstalige poëzie van de laatste vijftien jaar doorbladert, komt enkele duizenden gedichten tegen waarin op een of andere manier oorlog sporen trok.
    De oorlogsthematiek heb ik voor deze bloemlezing onderverdeeld in een zestiental subthema's. Dat reikt van de vele manieren waarop actuele oorlogen ondertoon kunnen zijn in het dagelijks leven tot de boventoon die een oorlog na vijftig jaar vrede nog in een mensenleven kan voeren. Die minibloemlezingen heb ik zo gerangschikt dat ze elkaar onderling versterken. Ook de afzonderlijke afdelingen heb ik geprobeerd zo op te zetten dat stem en tegenstem, en verschillende invalshoeken elkaars betekenis vermenigvuldigen. Bij de keuze heb ik gelet op thematiek, kwaliteit en diversiteit. Om bepaalde aspecten van een themacomplex zichtbaar te maken, heb ik wel eens gedichten opgenomen die al voor 1989 zijn geschreven. Soms zijn recente gedichten niet opgenomen om redundantie te vermijden. Soms zijn oudere gedichten opgenomen om hun dichters niet te vergeten. Compositie en sympathie ging dan voor consequentie.

Bij de presentatie bij de SLAA in De Balie aan het Leidseplein te Amsterdam hield Groenewegen ongeveer deze inleiding. Impressies van schrijvende lezers vindt u hier.
 

Gebloemleesde dichters: Wilfried Adams, Jan Arends, Armando, Jan Baeke, H.H. ter Balkt, Benno Barnard, Maria Barnas, Dirk van Bastelaere, H.C. ten Berge, J. Bernlef, Huub Beurskens, Esther Blom, Carla Bogaerd, Kurt de Boodt, Marc Boog, Pieter Boskma, Fleur Bourgonje, Lenze L. Bouwers, Stefaan van der Bremt, Mark Bruynseel, Frans Budé, Geert Buelens, Anneke Brassinga, Andreas Burnier, Ben Cami, Remco Campert, J.B. Charles, Hans Claus, Hugo Claus, Herman de Coninck, Wilbert Cornelissen, Maria van Daalen, J.A. Deelder, Marc Dejonckheere, Max Dendermonde, Joris Denoo, Christine D'haen, Frank Diamand, Maarten Doorman, Bart FM Droog, Serge van Duijnhoven, Arjen Duinker, Hans Faverey, J. Eijkelboom, Anna Enquist, Anton Ent, Louis Ferron, Koos Geerds, Piet Gerbrandy, Ida Gerhardt, Willem de Geus, Peter Ghyssaert, Gust Gils, Wouter Godijn, Ruben van Gogh, Van der Graft, Lloyd Haft, Jacques Hamelink, Elma van Haren, Jaap Harten, Willem Frederik Hermans, Stefan Hertmans, Salvador Hertog, Judith Herzberg, Ingmar Heytze, Jan van der Hoeven, Wim Hofman, Juliën Holtrigter, Peter Holvoet-Hanssen, Cees van Hoore,  Mark Insingel, Geert van Istendael, Okke Jager, Arnold Jansen op de Haar, Esther Jansma, C.O. Jellema, Saskia de Jong, Johan Joos, Hilde Keteleer, Henk Knol, Frank Koenegracht, Antoine de Kom, Rutger Kopland, Anton Korteweg, Gerrit Kouwenaar, Marc Kregting, Dirk Kroon, Dingeman Kuilman, Jan Kuijper, Joep Kuiper, Frans Kuipers, Wiel Kusters, Pieter A. Kuyk, Tom Lanoye, Fouad Laroui, Patrica Lasoen, Jan Lauwereyns, L. Th. Lehmann, Ed Leeflang, Joke van Leeuwen, Jane Leusink, Peter van Lier, Tomas Lieske, Lucebert, Ramona Maramis, Lidy van Marissing, Lizzy Sara May, Erik Menkveld, Bart Meuleman, Hanny Michaelis, K. Michel, Neeltje Maria Min, John Minne, Ramsey Nasr, Peter Nijmeijer, Leonard Nolens, Cees Nooteboom, J.W. Oerlemans, Tonnus Oosterhoff, Willem Jan Otten, Kees Ouwens, Hagar Peeters, Sybren Polet, Hugo Pos, Sonja Pos, Martin Reints, Marc Reugebrink, Roel Richelieu van Londersele, Willem M. Roggeman, Hilbrand Rozema, L.F. Rosen, Georgine Sanders, Alfred Schaffer, Bert Schierbeek, Ibrahim Selman, Michaël Slory, Wilfred Smit, Erik Spinoy, Mustafa Stitou, Toon Tellegen, Peter Theunynck, Willem van Toorn, Paul Vanderschaeghe, Miriam Van hee, Theo Verhaar, Hans Verhagen, Willie Verhegghe, Peter Verhelst, Eddy van Vliet, Rien Vroegindeweij, Leo Vroman, Ellen Warmond, Menno Wigman, Chawwa Wijnberg, Nachoem M. Wijnberg, Willem Wilmink, Harmen Wind, Driek van Wissen, Michaël Zeeman, B. Zwaal

naar beginpagina